.jpg)
Το μήνυμα της φωτογραφίας παραμένει επίκαιρο: « Όπου ο δάσκαλος έχει να διορθώση 1000 γραπτά, δεν μπορεί να συλλάβη χίλιες ατομικότητες. Το ανθρωποστοίβαγμα εξανδραποδίζει το άτομο. »
Το παρακάτω κείμενο ανάρτησα στα Γενικά Μηνύματα του Πολυτεχνείου Κρήτης στις 25.3.2014
Η τελευταία απόφαση του Υπουργείου Παιδείας για νέα αύξηση των εισακτέων στις Πολυτεχνικές Σχολές θα πρέπει να προβληματίσει όχι μόνο εμάς, αλλά όλους τους πολίτες.
Θεωρώ την πολιτική που ακολουθεί το Υπουργείο Παιδείας ανερμάτιστη.
Όχι επειδή ανοίγει (τύποις) τις πόρτες των Πανεπιστημίων σε περισσότερους φοιτητές, αλλά επειδή με τις κινήσεις του, ουσιαστικά πράττει ακριβώς το αντίθετο.
Όταν αυξάνεις τον αριθμό των φοιτητών ενώ διατηρείς σταθερό το προσωπικό και δεν προβλέπεις κονδύλια για αντίστοιχη στήριξη του εκπαιδευτικού έργου, στην ουσία μειώνεις τη χρηματοδότηση ανά φοιτητή.
Το πρόβλημα όμως δεν είναι μόνο οικονομικό. Η αναλογία φοιτητών -καθηγητών είναι κεφαλαιώδους σημασίας για να λειτουργήσουν σωστά τα πανεπιστήμια.
Οι σπουδές διαμορφώνονται πολύ διαφορετικά όταν ο καθηγητής έχει υπό την επίβλεψή του 2-3 φοιτητές και διαφορετικά όταν έχει 25.
Χαρακτηριστική είναι η λεζάντα της παρακάτω φωτογραφίας (Καθημερινή 1975). Το πρόβλημα, 39 χρόνια αργότερα, παραμένει...
Παίρνω ως παράδειγμα τους πρωτοετείς φοιτητές στη Σχολή ΗΜΜΥ. Οι πρωτοετείς είναι περίπου 190. Στο Α' εξάμηνο, την πρώτη εβδομάδα οι φοιτητές δε χωρούσαν στην αίθουσα 145.Π.** στην οποία γινόταν το μάθημα. Αρκετοί παρακολούθησαν το μάθημα καθισμένοι στο πάτωμα, άλλοι όρθιοι. Δημιουργήσαμε 2ο τμήμα διδασκαλίας 18:00-20:00 το βράδυ (η μόνη ώρα που εξυπηρετούσε και το πρόγραμμα των φοιτητών και υπήρχε αίθουσα διαθέσιμη). Αυτό σήμαινε ότι όσοι φοιτητές δεν έβρισκαν θέση στο πρωινό τμήμα, ήταν αναγκασμένοι να περιμένουν μέχρι τις 18:00 το βράδυ (ή να γυρίσουν στο σπίτι τους και να επιστρέψουν ξανά το βράδυ). Το μάθημα του βραδινού τμήματος σταματούσε αναγκαστικά στις 19:50, για να μη χάσουν οι φοιτητές το λεωφορείο.
Μέχρι το τέλος του εξαμήνου, υπολογίζω ότι το μάθημα παρακολουθούσαν περίπου 70 φοιτητές.
Δηλαδή 190-70 =120 περίπου φοιτητές ΔΕΝ παρακολούθησαν τις διαλέξεις ή παρακολούθησαν ένα μικρό μόνο μέρος αυτών.
Έχω κάνει αρκετές φορές συζητήσεις με φοιτητές για το θέμα των παρακολουθήσεων. Μια δύο φορές η απάντηση ήταν ότι "δε χρειάζεται να παρακολουθούμε τις διαλέξεις για να περάσουμε το μάθημα".
Αυτή η απάντηση με κάνει να συνειδητοποιώ ότι πολλοί φοιτητές δε γνωρίζουν καν πως θα έπρεπε να είναι ένα πανεπιστήμιο.
Επιτρέψετέ μου μερικά παραδείγματα:
Στην Αγγλία, συναντούσα 2 επιβλέποντες καθηγητές μου, ένας προς έναν, 1 ώρα την εβδομάδα με τον κάθε ένα. Οι καθηγητές αυτοί κάθε εβδομάδα μας έδιναν ασκήσεις, και από μας έπαιρναν τις λύσεις, τις σχολίαζαν και μας τις επέστρεφαν. Στις 2 αυτές ώρες την εβδομάδα, συζητούσαμε τυχόν κενά μας στην κατανόηση της ύλης, ή νέες κατευθύνσεις στα μαθηματικά. Με βάση τον αριθμό των φοιτητών, κάθε καθηγητής αφιέρωνε περίπου 8 ώρες την εβδομάδα σε τέτοιες συναντήσεις. Με βάση την αναλογία φοιτητών -καθηγητών στο Πολυτεχνείο Κρήτης, εάν θεσμοθετούταν τέτοιες συναντήσεις θα έπρεπε κάθε καθηγητής να αφιερώνει 26 ώρες την εβδομάδα σε αυτές (πέρα από ώρες διδασκαλίας, κλπ).
Στις ΗΠΑ, οι τάξεις στις οποίες δίδασκα είχαν 20 φοιτητές η κάθε μία. Στο τέλος της δεύτερης εβδομάδας ήξερα τα ονόματα όλων των φοιτητών της τάξης. Κατά τη διάρκεια του εξαμήνου έδινα 5 προόδους, το οποίο σημαίνει ότι μπορούσα να παρακολουθήσω την πρόοδο του κάθε φοιτητή. Μάλιστα το πανεπιστήμιο μας προέτρεπε να είμαστε σε επικοινωνία με κάθε φοιτητή της τάξης, π.χ. εάν δεν είχαν έρθει σε κάποια διάλεξη, θα τους ρωτούσαμε εάν υπήρχε κάποιος σοβαρός λόγος για τον οποίο δεν ήρθαν, ώστε να βοηθήσουμε εάν υπήρχε ανάγκη (σημ. οι παρακολουθήσεις δεν ήταν υποχρεωτικές). Ο κάθε καθηγητης παρακολουθούσε την πρόοδο του κάθε φοιτητή. Φυσικά, ο φοιτητής, εάν ήθελε, μπορούσε να μην ασχοληθεί με το μάθημα και να ασχοληθεί με κάτι άλλο. Αλλά τουλάχιστον τέτοιες αποφάσεις δεν λαμβάνονταν εξ'αιτίας της ανωνυμίας, όπως αυτή που επικρατεί στα ελληνικά ΑΕΙ.
Οι διαλέξεις, παντού, τελειώνουν το αργότερο στις 16:00 το απόγευμα. Μόνο κάποια εργαστήρια μπορεί να γίνονταν αργότερα.
Υπάρχουν πολλές απόψεις για το πως θα έπρεπε να είναι ένα Πανεπιστήμιο. Αυτή που έχει υιοθετήσει το Υπουργείο δεν είναι η καλύτερη δυνατή.
Το παρακάτω κείμενο ανάρτησα στα Γενικά Μηνύματα του Πολυτεχνείου Κρήτης στις 25.3.2014
Η τελευταία απόφαση του Υπουργείου Παιδείας για νέα αύξηση των εισακτέων στις Πολυτεχνικές Σχολές θα πρέπει να προβληματίσει όχι μόνο εμάς, αλλά όλους τους πολίτες.
Θεωρώ την πολιτική που ακολουθεί το Υπουργείο Παιδείας ανερμάτιστη.
Όχι επειδή ανοίγει (τύποις) τις πόρτες των Πανεπιστημίων σε περισσότερους φοιτητές, αλλά επειδή με τις κινήσεις του, ουσιαστικά πράττει ακριβώς το αντίθετο.
Όταν αυξάνεις τον αριθμό των φοιτητών ενώ διατηρείς σταθερό το προσωπικό και δεν προβλέπεις κονδύλια για αντίστοιχη στήριξη του εκπαιδευτικού έργου, στην ουσία μειώνεις τη χρηματοδότηση ανά φοιτητή.
Το πρόβλημα όμως δεν είναι μόνο οικονομικό. Η αναλογία φοιτητών -καθηγητών είναι κεφαλαιώδους σημασίας για να λειτουργήσουν σωστά τα πανεπιστήμια.
Οι σπουδές διαμορφώνονται πολύ διαφορετικά όταν ο καθηγητής έχει υπό την επίβλεψή του 2-3 φοιτητές και διαφορετικά όταν έχει 25.
Χαρακτηριστική είναι η λεζάντα της παρακάτω φωτογραφίας (Καθημερινή 1975). Το πρόβλημα, 39 χρόνια αργότερα, παραμένει...
Παίρνω ως παράδειγμα τους πρωτοετείς φοιτητές στη Σχολή ΗΜΜΥ. Οι πρωτοετείς είναι περίπου 190. Στο Α' εξάμηνο, την πρώτη εβδομάδα οι φοιτητές δε χωρούσαν στην αίθουσα 145.Π.** στην οποία γινόταν το μάθημα. Αρκετοί παρακολούθησαν το μάθημα καθισμένοι στο πάτωμα, άλλοι όρθιοι. Δημιουργήσαμε 2ο τμήμα διδασκαλίας 18:00-20:00 το βράδυ (η μόνη ώρα που εξυπηρετούσε και το πρόγραμμα των φοιτητών και υπήρχε αίθουσα διαθέσιμη). Αυτό σήμαινε ότι όσοι φοιτητές δεν έβρισκαν θέση στο πρωινό τμήμα, ήταν αναγκασμένοι να περιμένουν μέχρι τις 18:00 το βράδυ (ή να γυρίσουν στο σπίτι τους και να επιστρέψουν ξανά το βράδυ). Το μάθημα του βραδινού τμήματος σταματούσε αναγκαστικά στις 19:50, για να μη χάσουν οι φοιτητές το λεωφορείο.
Μέχρι το τέλος του εξαμήνου, υπολογίζω ότι το μάθημα παρακολουθούσαν περίπου 70 φοιτητές.
Δηλαδή 190-70 =120 περίπου φοιτητές ΔΕΝ παρακολούθησαν τις διαλέξεις ή παρακολούθησαν ένα μικρό μόνο μέρος αυτών.
Έχω κάνει αρκετές φορές συζητήσεις με φοιτητές για το θέμα των παρακολουθήσεων. Μια δύο φορές η απάντηση ήταν ότι "δε χρειάζεται να παρακολουθούμε τις διαλέξεις για να περάσουμε το μάθημα".
Αυτή η απάντηση με κάνει να συνειδητοποιώ ότι πολλοί φοιτητές δε γνωρίζουν καν πως θα έπρεπε να είναι ένα πανεπιστήμιο.
Επιτρέψετέ μου μερικά παραδείγματα:
Στην Αγγλία, συναντούσα 2 επιβλέποντες καθηγητές μου, ένας προς έναν, 1 ώρα την εβδομάδα με τον κάθε ένα. Οι καθηγητές αυτοί κάθε εβδομάδα μας έδιναν ασκήσεις, και από μας έπαιρναν τις λύσεις, τις σχολίαζαν και μας τις επέστρεφαν. Στις 2 αυτές ώρες την εβδομάδα, συζητούσαμε τυχόν κενά μας στην κατανόηση της ύλης, ή νέες κατευθύνσεις στα μαθηματικά. Με βάση τον αριθμό των φοιτητών, κάθε καθηγητής αφιέρωνε περίπου 8 ώρες την εβδομάδα σε τέτοιες συναντήσεις. Με βάση την αναλογία φοιτητών -καθηγητών στο Πολυτεχνείο Κρήτης, εάν θεσμοθετούταν τέτοιες συναντήσεις θα έπρεπε κάθε καθηγητής να αφιερώνει 26 ώρες την εβδομάδα σε αυτές (πέρα από ώρες διδασκαλίας, κλπ).
Στις ΗΠΑ, οι τάξεις στις οποίες δίδασκα είχαν 20 φοιτητές η κάθε μία. Στο τέλος της δεύτερης εβδομάδας ήξερα τα ονόματα όλων των φοιτητών της τάξης. Κατά τη διάρκεια του εξαμήνου έδινα 5 προόδους, το οποίο σημαίνει ότι μπορούσα να παρακολουθήσω την πρόοδο του κάθε φοιτητή. Μάλιστα το πανεπιστήμιο μας προέτρεπε να είμαστε σε επικοινωνία με κάθε φοιτητή της τάξης, π.χ. εάν δεν είχαν έρθει σε κάποια διάλεξη, θα τους ρωτούσαμε εάν υπήρχε κάποιος σοβαρός λόγος για τον οποίο δεν ήρθαν, ώστε να βοηθήσουμε εάν υπήρχε ανάγκη (σημ. οι παρακολουθήσεις δεν ήταν υποχρεωτικές). Ο κάθε καθηγητης παρακολουθούσε την πρόοδο του κάθε φοιτητή. Φυσικά, ο φοιτητής, εάν ήθελε, μπορούσε να μην ασχοληθεί με το μάθημα και να ασχοληθεί με κάτι άλλο. Αλλά τουλάχιστον τέτοιες αποφάσεις δεν λαμβάνονταν εξ'αιτίας της ανωνυμίας, όπως αυτή που επικρατεί στα ελληνικά ΑΕΙ.
Οι διαλέξεις, παντού, τελειώνουν το αργότερο στις 16:00 το απόγευμα. Μόνο κάποια εργαστήρια μπορεί να γίνονταν αργότερα.
Υπάρχουν πολλές απόψεις για το πως θα έπρεπε να είναι ένα Πανεπιστήμιο. Αυτή που έχει υιοθετήσει το Υπουργείο δεν είναι η καλύτερη δυνατή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου