Παρασκευή 21 Μαρτίου 2014

Ανοιχτή επιστολή προς τον Υπουργό Παιδείας για την ενδεχόμενη αύξηση των εισακτέων


Σχολή Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών
Πολυτεχνείο Κρήτης
Χανιά
Πέμπτη, 13.3.2014


Προς

τον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, καθηγητή κ. Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο,
Ανδρέα Παπανδρέου 37, 15180 Μαρούσι
minister@minedu.gov.gr


Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

Ο Υφυπουργός Παιδείας κύριος Συμεών Κεδίκογλου στην εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής» (1/3/2014) ανακοίνωσε ότι θα αυξηθούν οι εισακτέοι στις Σχολές Θετικών Επιστημών και στις Πολυτεχνικές Σχολές.
Δε γνωρίζω εάν, όπως φημολογείται, στόχος της Κυβέρνησης είναι η ηλικιακή όμαδα 30-34 να περιλαμβάνει 40% απόφοιτους ΑΕΙ. Όμως για να αυξηθεί ο αριθμός των αποφοίτων θα πρέπει κατ’ αρχήν να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις ώστε όλοι οι νεοεγγραφέντες να έχουν πρόσβαση σε διαλέξεις και εργαστήρια. Σε πολλά πανεπιστήμια και ΤΕΙ, ιδιαίτερα της περιφέρειας, ο αριθμός των εισακτέων είναι πολύ μεγαλύτερος από τη χωρητικότητα των αιθουσών και τον αριθμό των φοιτητών που μπορεί να αναλάβει το υπάρχον προσωπικό. 
Επιτρέψετέ μου να σας μεταφέρω την εικόνα από το Πολυτεχνείο Κρήτης, μετά την αύξηση των εισακτέων κατά 24% που σημειώθηκε μόλις πριν 6 μήνες:

Επειδή όλες οι αίθουσες του Πολυτεχνείου (πλην μίας, την οποία μοιράζονται όλες οι Σχολές του Πολυτεχνείου) έχουν έως 120 καθίσματα, πολλοί από τους περίπου 190 φοιτητές που εισήχθησαν στο πρώτο έτος της σχολής στην οποία διδάσκω, βρέθηκαν να παρακολουθούν το υποχρεωτικό μάθημα Μαθηματικά Ι όρθιοι ή καθισμένοι στο πάτωμα, ενώ κάποιοι φοιτητές δεν κατάφεραν καν να βρουν χώρο στην αίθουσα για να παρακολουθήσουν τις διαλέξεις. Λόγω του περιορισμένου αριθμού διδασκόντων και υποδομών του Ιδρύματος, συχνά δεν υπάρχουν λύσεις (οι  υποδομές ή η έλλειψη προσωπικού συχνά δεν επιτρέπουν π.χ. τη δημιουργία επιπλέον τμημάτων διδασκαλίας), ώστε κάποιοι φοιτητές να μένουν εκτός αιθουσών. 
Η ασφυκτική αυτή κατάσταση δεν χαρακτηρίζει μόνο το Πολυτεχνείο Κρήτης – πολλά ιδρύματα της περιφέρειας αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα, ιδιαίτερα μετά την τελευταία αύξηση των εισακτέων. 
Ενώ δεν είμαι σε θέση να συγκρίνω τις υποδομές μεταξύ ΑΕΙ, παρατηρώ ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές στον αριθμό των φοιτητών ανά μέλος ΔΕΠ στα διάφορα ΑΕΙ της χώρας (στοιχεία του Υπουργείου Παιδείας, ακαδ. έτος 2011-2012). Για παράδειγμα, το 2011 γράφτηκαν (εισακτέοι + μετεγγραφές + ειδικές κατηγορίες) 1414 φοιτητές στο Α’ έτος του ΕΜΠ (4.6 πρωτοετείς ανά μέλος ΔΕΠ) όταν την ίδια χρονιά στο Πολυτεχνείο Κρήτης γράφτηκαν 590 στο Α’ έτος (5.6 πρωτοετείς ανά μέλος ΔΕΠ). Μετά την αύξηση των εισακτέων το 2013 (2% για το ΕΜΠ, 24% για το Πολ. Κρήτης), εκτιμώ ότι η αναλογία διαμορφώνεται σε 4.7 πρωτοετείς ανά μέλος ΔΕΠ στο ΕΜΠ και σε 7 πρωτοετείς ανά μέλος ΔΕΠ στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, η σωστή αναλογία πρωτοετών (αλλά και συνολικού πλήθους φοιτητών) ανά μέλος ΔΕΠ είναι πολύ μικρότερη. Στο Caltech, για παράδειγμα, αντιστοιχούν 3 φοιτητές (όλων των ετών, όχι μόνο πρωτοετών) ανά μέλος ΔΕΠ, ενώ στα καλά πανεπιστήμια των ΗΠΑ υπάρχουν (εκτός από ένα μεγάλο πλήθος βοηθών, συμβασιούχων διδασκόντων, κ.α.) καθηγητές σε αναλογία 1:8 προς τον αριθμό των φοιτητών (σε όλα τα έτη). Εάν στην Ελλάδα ακολουθούσαμε το παράδειγμα του Caltech για τους φοιτητές στα πρώτα ν έτη σπουδών,  θα έπρεπε να είχαμε 60.000 πανεπιστημιακούς καθηγητές!
Εξ’αιτίας του πολύ μεγάλου αριθμού φοιτητών ανά μέλος ΔΕΠ, αλλά και επειδή το διδακτικό, ερευνητικό και εργαστηριακό προσωπικό διαρκώς φθίνει, οι φοιτητές στερούνται την απαραίτητη καθοδήγηση στις σπουδές τους.

Σε μια πολύ δύσκολη οικονομικά περίοδο για τα πανεπιστήμια, και ενώ σημειώνονται σημαντικές ελλείψεις σε προσωπικό και υποδομές, το Υπουργείο Παιδείας ανακοινώνει περαιτέρω αύξηση των εισακτέων.  Που αποβλέπει αυτή η αύξηση;
Πρέπει να κατανοήσετε ότι αυξάνοντας τον αριθμό των εισακτέων χωρίς να εξετάσει τις προϋποθέσεις για την ουσιαστική φοίτησή τους η Κυβέρνηση:
1)    Αποπροσανατολίζει τους νέους και τις οικογένειές τους, καθώς τους υπόσχεται σπουδές, ενώ στην πραγματικότητα κάποιοι από εκείνους δε θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν τα μαθήματα λόγω έλλειψης χώρου, υποδομών και προσωπικού. 
2)    Φέρνει τα Πανεπιστήμια στα όριά τους: (α) το διδακτικό προσωπικό, υποχρεωμένο να απασχολείται για τη διδασκαλία επιπλέον τμημάτων διδασκαλίας, δεν μπορεί να προσφέρει όλα τα μαθήματα του προγράμματος σπουδών, (β) τα ΑΕΙ, για αρκετούς μήνες φέτος θα λειτουργήσουν ως αμιγώς εξεταστικά κέντρα, αφού στις εξεταστικές Φεβρουαρίου και Ιουνίου θα εξεταστούν διπλάσιοι φοιτητές σε σχέση με άλλες χρονιές, (γ) το εργαστηριακό προσωπικό καλύπτει πολύ περισσότερες ώρες εργαστηρίων, ενώ κάποια εργαστήρια δεν γίνονται λόγω έλλειψης προσωπικού και (δ) τα μέλη ΔΕΠ δεν έχουν το χρόνο που απαιτείται για να ασχοληθούν με πλείστα ακαδημαϊκά θέματα (έρευνα, επίβλεψη διπλωματικών εργασιών, κ.α.) αφού άπειρες ώρες κάθε εβδομάδα απαιτούνται για τις βασικές διδακτικές (ή διοικητικές) τους υποχρεώσεις.
3)    Δημιουργεί ασφυκτικές συνθήκες για τους φοιτητές, οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν την σχέση που απαιτείται με τους καθηγητές για τη σωστή μόρφωσή τους.
4)    Επιβαρύνει περαιτέρω έναν επαγγελματικό κλάδο ο οποίος είναι προ πολλού κορεσμένος, με συνέπεια πολλοί νέοι (συχνά οι καλύτεροι) να μεταναστεύουν στο εξωτερικό (μειώνοντας περαιτέρω τον αριθμό των πτυχιούχων της χώρας).


Οι φοιτητές συνειδητοποιούν ότι τα προβλήματα χώρου στα Πανεπιστήμια έχουν δημιουργηθεί επειδή παίρνονται αποφάσεις χωρίς καμμία μελέτη και κανένα προγραμματισμό.
Ο αριθμός των εισακτέων στα ΑΕΙ θεωρείται μεγάλος. Όμως ένα πολύ μεγάλο ποσοστό δε θα μπορέσει να αποφοιτήσει, επειδή δε θα μπορέσει καν να ξεκινήσει τις σπουδές του ή της, καθώς ο αριθμός των φοιτητών, ιδιαίτερα στα ΑΕΙ της περιφέρειας, υπερβαίνει κατά πολύ τις δυνατότητες των ΑΕΙ. Εάν η πολιτεία επιθυμεί να αυξήσει τον αριθμό των αποφοίτων ώστε να συγκλίνει στα Ευρωπαϊκά δεδομένα, θα πρέπει ανάλογα να αυξήσει τον αριθμό των διδασκόντων και τις υποδομές των ΑΕΙ – δηλαδή θα πρέπει να αυξήση τη χρηματοδότηση.
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
σεβαστείτε τα Πανεπιστήμια, σεβαστείτε τους νέους. Ενημερωθείτε πρώτα για τις υποδομές και τις δυνατότητες των πανεπιστημίων προτού αποφασίσετε, αυθαίρετα, τον αριθμό τον εισακτέων.  Φοιτητές στους οποίους δε δίνεται η δυνατότητα να φοιτήσουν (λόγω ανεπάρκειας υποδομών και έλλειψης προσωπικού), δεν έχουν ελπίδες να αποφοιτήσουν.
Με τιμή,


Δάφνη Μανουσάκη
Επίκουρη Καθηγήτρια
Πολυτεχνείο Κρήτης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου